Bazylika Grobu Pańskiego / Zmartwychwstania w Jerozolimie - rozżarzony tygiel historii, religii, sporów...

"Nic tak bardzo nie dzieli ludzi jak religia, chęć władzy i posiadania pieniędzy"

Bazylika Grobu Pańskiego nazywana  przez katolików i Bazylika Zmartwychwstania Pańskiego funkcjonująca u wyznawców chrześcijaństwa wschodniego jest to ta sama świątynia  a właściwie kompleks klasztorów, świątyń, kaplic, stacji drogi krzyżowej...
Jest to wyjątkowa świątynia, jedyna taka na świecie i jedyna, która tak rozgrzewa emocje świata chrześcijańskiego, a na przestrzeni wieków chyba wszystkich władców mających coś wspólnego z  Jerozolimą.
Tutaj jak w soczewce skupia się historia trzech monoteistycznych religii a także wyrugowania chrześcijan z tego miejsca. Bez kalendarium historycznego nie da się opisać Bazyliki Grobu Pańskiego.
Trzeba sięgnąć aż do początków naszej ery, do chwili śmierci Jezusa Chrystusa na Krzyżu, bo w tamtym momencie historia świata otworzyła nową księgę.

Kopuły Bazyliki Grobu Pańskiego, dzwonnica i fragment portyku nad głównym wejściem, zdj. Piotr Łozowik , portal Cerkiew.pl

Dzielnica chrześcijańska w Jerozolimie i wzgórze Gerab gdzie znajduje się Bazylika Grobu Pańskiego  z szarą kopułą Anastatis (gr. "Zmartwychwstanie"). Zdjęcie Piotr Łozowik portal i strona FB cerkiew.pl . Dziękuję bardzo za pozwolenie udostępnienia mi zdjęć.

Stare Miasto Jerozolimy widziane z Góry Oliwnej - złota kopuła Meczetu na Skale ,w tle widoczne dwie szare kopuły Bazyliki Grobu Pańskiego.

Tu gdzie teraz znajduje się Bazylika było wyrobisko kamieniołomu na wzgórzu Gareb. Eksploatować kamień zaprzestano w I wieku przed narodzinami Chrystusa. Wokół kamieniołomu powstał ogród, którego właścicielem był Józef z Arymatei, a w wysokich ścianach skalnych kuto grobowce. Wówczas ten teren znajdował się na granicy murów Jerozolimy. Za czasów panowania Kaliguli, herod Agryppa I wnuk Heroda Wielkiego ( to ten, który zabił pierwszego z apostołów Jezusa)   obwarował miasto trzema murami i wyrobisko znalazło się w jego granicach.

Via Dolorosa, Golgota i Bazylika Grobu Pańskiego w Jerozolimie

"Krzyż wbity na Golgocie tego nie wybawi, kto sam na sercu swoim krzyża nie wystawi".

Adam Mickiewicz

Jerozolima... bardzo trudno jest to miasto opisać. Bo jak można ująć w słowa historię wielu wieków, wiarę, dogmaty trzech wielkich monoteistycznych religii? - to jest po prostu karkołomne zadanie, ale jest także wyzwaniem dla tych wszystkich, którzy chcą się podzielić wrażeniami z pobytu w "Mieście Pokoju", gdzie na przestrzeni wieków pokój był w tym mieście rzadkim gościem. To miasto było oblegane ponad 50 razy.
Nawet nazwa miasta na przestrzeni lat była zmieniana kilkanaście razy. Jeruszalaim, Salem,  (w Biblii) - co oznacza jako "całe", "nienaruszone", "pozostawione w pokoju". Hebrajska nazwa miasta to Moria/Syjon,  ("wybrana przez Jahwe"). Przed przybyciem Żydów do Ziemi Obiecanej miasto nazywało się Jebus, a w poezji żydowskiej Ariel (Lew Boży). Za czasów rzymskich Jerozolima nazywała się Aelia Capitolina (Wzgórze Kapitolińskie Aeliusa). Aelius to nazwisko rodowe cesarza Hadriana, a Capitolina nawiązuje do świątyni Jowisza zbudowanej na Wzgórzu Świątynnym (o Wzgórzu Świątynnym napisałam  → tutaj i → tutaj ). Arabowie w VII wieku nazwali miasto Al-Quds  (Szlachetne Święte Miejsce) a także w poezji arabskiej występuje jako Bayt ul-Maqdis (Dom Świętości) i al-Balat (Pałac)
Dla chrześcijan, Żydów i muzułmanów Jerozolima jest początkiem, jest swoistym kodem genetycznym. To tu znajduje się centralny punkt, wokół którego koncentrują się dzieje świata począwszy od ukrytej czaszki Adama pod skałą Golgoty aż po zapowiedź Sądu Ostatecznego w Dolinie Jozafata.

Dolna Cedronu i dolina Jozafata - tu ma się obyć Sąd Ostateczny, widok na Starą Jerozolimę i Wzgórze Świątynne

Kaplica Czaszki Adama  pod Golgotą, Tutaj wszystko się zaczęło...

Najdroższy żydowski cmentarz na świecie znajduje się w Dolinie Cedronu. Cena miejsca to kilkanaście tysięcy dolarów. Ciała zmarłych układane są stopami w kierunku Złotej Bramy. "I oto w owych dniach i w owym czasie, gdy odmienię losy jeńców Judy i Jeruzalem, zgromadzę na Dolinę Joszafat, i tam sąd nad nimi odbędę w sprawie mojego ludu i dziedzictwa mego Izraela, które wśród narodów rozproszyli, a podzielili moją ziemie". (JI4, 1-2)

Brama Mesjasza/Złota/Piękna. Przez Arabów nazywana jest Bramą Wieczną, a przez Żydów Bramą Miłosierdzia. Północny łuk nazywany jest Łukiem Żalu, południowy Łukiem Miłosierdzia Mur otaczający Starą Jerozolimę posiada 8 bram, w tym siedem otwartych.. W czasach biblijnych ze wzgórza Moria przez Złotą Bramę i Dolinę Cedronu szli kapłani na szczyt Góry Oliwnej, gdzie składali w przebłagalnej ofierze czerwoną krowę. Według tradycji z VII wieku tą bramą wjechał do Jerozolimy przed męką Jezus, witany przez tłumy ludzi, którzy rzucali pod Jego stopy gałązki palmowe. Brama została zamurowana w 1530 roku , kiedy to muzułmanie zabronili niewiernym wstępu na Wzgórze Świątynne. Według tradycji żydowskiej tą bramą wjechać Mesjasz, który z najstarszego cmentarza żydowskiego na Górze Oliwnej i Doliny Cedronu poprowadzi w dniu ostatecznym zmartwychwstałych do Świętego Miasta. Według tradycji chrześcijańskiej Chrystus powtórnie wjedzie tą bramą do Jerozolimy. Muzułmanie wierzą, że tutaj będzie miał miejsce Sąd Ostateczny gdzie na wadze będą ważone dobre i złe uczynki.

Jerozolima to ciągle żywe kalendarium, trudno znaleźć  na świecie tak bardzo tętniące historią i religią miasto.

Klasztor Arkadia na Krecie - krwawe serce patriotyzmu Kreteńczyków.

"Dulce et decorum est pro patria mori". (łac.)

"Słodko i zaszczytnie jest umrzeć za ojczyznę".

Horacy

Kreta pod wieloma względami jest wyjątkową wyspą.
Tutaj swój początek bierze najwcześniejsza europejska cywilizacja, wielowiekowa kultura religijna greckiego prawosławia, mitologia Greków, tutaj narodził się Zeus, którym opiekowali się mieszkańcy wyspy. Jeżeli tu narodziła się mitologia, to oznacza, że Kreta należy do wyróżnionej ziemi, a mieszkańcy tej krainy mogą czuć się wybrańcami.  Kreteńczycy mają zapisaną w genach niezależność, wolność i prawo do samostanowienia, posiadają własny dialekt, tradycje, kulturę, stroje... W pierwszej kolejności czują się Kreteńczykami a dopiero później Grekami. Taka miłość do Krety jest spuścizną wielu pokoleń, które tworzyły historię tej wyjątkowej wyspy.
Na wyspie rządzili Minojczycy, Rzymianie, Saraceni, Imperium Bizantyjskie, Wenecjanie, Egipcjanie, przez ponad dwa stulecia Turcy, Niemcy podczas II wojny światowej... Przez 462 lata Kreta przynależała do Imperium Rzymskiego, 428 lat do imperium wschodnio-rzymskiego, 134 lata była pod panowaniem arabskim, 249 lat należała do Bizancjum, przez 459 lat rządzili tu Wenecjanie, , 155 lat rządzili Turcy, 26 lat panowania egipskiego,, potem ponownie 55 lat panowania tureckiego i 15 lat autonomii, ale pod tureckim zwierzchnictwem, przez 4 lata rządzili tu Niemcy
Każdy z tych najeźdźców pozostawił po sobie liczne ślady, a najważniejszym z nich jest uformowanie się mocnej osobowości wyspiarzy, zahartowanej niekończącymi się walkami o niepodległość.
Takim symbolem wielkiego patriotyzmu Kreteńczyków jest monaster Arkadia ( gr. Μονή Αρκαδίου), w pobliżu Retimno, na północnym wybrzeżu Krety, który stał się narodową świątynią

Monaster Arkadia najpiękniejszy przykład architektury weneckiej na Krecie, Grecja

Monaster Arkadia jest najbardziej czczonym miejscem na wyspie.
Wśród ciszy i spokoju emanującego z monasteru i jego idyllicznego położenia wśród wzgórz Psiloritis na wysokości 500 m, trudno jest sobie wyobrazić tragiczne wydarzenia, które rozegrały się  tu w 1866 roku, kiedy to powstańcy i obrońcy klasztoru zginęli ratując swój honor i broniąc wolności i niepodległości Krety